Tak orzekł w dniu 18 listopada 2021 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-212/20.

Odpowiadając na pytania zadane przez Sąd Rejonowy dla Warszawy – Woli w Warszawie, TSUE przypomniał fundamentalne założenie Dyrektywy 93/12/WE, że ustalenie nieuczciwego charakteru postanowienia umowy oznacza obowiązek jego niestosowania. Tym nieuczciwym warunkiem umownym jest klauzula indeksacyjna, która nie umożliwiała konsumentowi zrozumienia sposobu ustalania kursu wymiany waluty obcej stosowanego w celu obliczenia kwoty rat kredytu w taki sposób, aby konsument miał możliwość w każdej chwili samodzielnie ustalić kurs wymiany stosowany przez bank jako przedsiębiorcę. Klauzula indeksacyjna ta nie spełniała bowiem wymogu wyrażenia jej jasnym i precyzyjnym językiem w sposób umożliwiający nie tylko jej zrozumienie w sensie gramatycznym (formalnym), ale i umożliwiający oszacowanie ekonomicznych skutków zawarcia umowy. Innymi słowy, jak stwierdził Trybunał, konsument powinien móc umowę zrozumieć, aby podjąć świadomą i rozważną decyzję, czy chce ją zawrzeć. Fakt, że konsumenci przy zawieraniu umowy nie interesowali się warunkiem dotyczącym indeksacji nie ma znaczenia w kontekście obowiązku sądu do odmówienia stosowania nieuczciwego postanowienia umowy.

TSUE potwierdził wprost, że sąd krajowy nie może w drodze interpretacji dokonać zmiany takiego nieuczciwego warunku, w szczególności poprzez odniesienie jego treści do rynkowego kursu wymiany walut w oparciu o wolę stron wyrażoną przy zawieraniu umowy. Stanowisko podobne potwierdził ostatnio TSUE m.in. w wyroku z dnia 29 kwietnia 2021 r. w sprawie C-19/20 Bank BPH). Wykładnia umowy dokonana na podstawie art. 65 polskiego Kodeksu cywilnego nie może zatem stanowić remedium na użycie przez bank jako przedsiębiorcę nieprzejrzystych i niejasnych postanowień umownych. Takie działanie sądu stałoby w sprzeczności ze skutkiem odstraszającym przedsiębiorców przed stosowaniem podobnych postanowień w przyszłości (art. 7 ust. 1 Dyrektywy). Art. 65 KC nie stanowi również podstawy do uzupełnienia luk w treści umowy, po wyeliminowaniu z niej postanowień niedozwolonych.